Sen jest fizjologiczną potrzebą człowieka, podobnie jak głód czy pragnienie. Jego niedobory nie tylko prowadzą do chronicznego zmęczenia, mają również negatywny wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu. Dorosła osoba powinna przesypiać 7-8 godzin w ciągu nocy. Częste niedosypianie może w znacznym stopniu zmniejszyć nasze libido, osłabić układ odpornościowy, prowadzić do przybieranie na wadze, a nawet powodować problemy psychiczne. Ponadto zbyt mała ilość snu zwiększa ryzyko zachorowania na raka czy cukrzycę.
Co dzieje się z naszym organizmem podczas snu?
W celu zrozumienia wszystkich skutków ubocznych spowodowanych niedoborami snu, konieczne jest zrozumienie jego roli na nasz organizm. Jest to fizjologiczny stan, rozwijający procesy integrujące aktywność mózgu. Toksyczne substancje, które gromadzą się w mózgu w ciągu dnia, usuwane są podczas snu. W fazie głębokiego snu nasz organizm wytwarza hormon wzrostu, reguluje przemianę materii i uruchamia odbudowę naszego organizmu.
- Pamięć i uwaga: podczas głębokiego snu mózg przetwarza dane. Ma to pozytywny wpływ na naszą zdolność myślenia i szybkość reakcji;
- Odporność: w trakcie snu zachodzą interakcje między komórkami, co sprawia, że mamy mniejszą skłonność do infekcji;
- Układ rozrodczy: hormony wytwarzane przez organizm podczas snu, wpływają na płodność;
- Regeneracja układu sercowo-naczyniowego: podczas snu serce bije wolniej i tętno spada, co pozwala mu wypocząć i się zregenerować;
- Budowa i naprawa komórek: sen sprawia, że komórki są odnawiane, powstają białka;
- Uwalnianie toksyn; mózg podczas snu pozbywa się szkodliwych substancji, nagromadzonych w ciągu dnia.
Jaki wpływ na nasz organizm ma zbyt mała ilość snu i jak poprawić jego jakość?
Zbyt krótki sen negatywnie wpływa na nasze zdolności poznawcze. Wolniej przyswajamy wiedzę, mamy problem z zapamiętywaniem, a nawet poruszamy się bardziej ociężale. Wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy, że stres często jest ściśle związany z niedoborami snu. Zmęczenie przyczynia się do zaburzonej pracy mózgu, a to może prowadzić do dużych wahań nastroju. Sen pomaga w tym, by lepiej zarządzać i kontrolować swoimi emocjami. Przedłużające się problemy ze snem mogą prowadzić do pojawienia się chorób i innych dolegliwości, takich jak cukrzyca, nadwaga, depresja, zaburzona praca jelit, niskie libido czy nawet nowotwory. Właśnie z tych powodów tak ważne jest, by zadbać o jakość naszego snu. Polecamy wpis 5 sposobów na poprawę jakości snu w portalu interia.pl, z którego dowiesz się więcej na ten temat. Istnieje kilka strategii, które mogą pomóc w poprawie jakości snu:
- Aktywność fizyczna w ciągu dnia;
- Relaks: ciepła kąpiel, lekka książka, wyciszenie mogą znacznie poprawić jakość snu;
- Rezygnacja z urządzeń elektrycznych na pół godziny przed snem: nadmierna stymulacja poprzez używanie np. telefonu, może powodować problem z zaśnięciem;
- Komfort: należy zadbać, by w pokoju było wystarczająco cicho i ciemno;
- Regularny harmonogram snu: najlepiej kłaść się i budzić o tej samej porze;
- Unikanie drzemki w ciągu dnia
5 etapów braku snu
Etap 1: Po 24 godzinach
Po 24 godzinach bez snu jesteśmy wyzuci z energii, nasza zdolność zapamiętywania obniża się o połowę. Możemy być bardziej drażliwi, podatni na stres, może występować drżenie ciała.
Etap 2: Po 36 godzinach
Po 36 godzinach objawy stają się bardziej intensywne i pojawia się ogromne pragnienie snu. W tym czasie możemy mieć krótkie okresy snu tzw. mikrosny, ale zwykle nie trwają one dłużej niż pół minuty, Różne obszary naszego mózgu mają problem z komunikowaniem się ze sobą, co upośledza funkcje poznawcze. Dźwięki z otoczenia wydają się być nieznośne, a światło intensywniejsze. Pojawiają się zaburzenia pamięci, trudność z przyswajaniem informacji, zmiany behawioralne i spowolniony czas reakcji.
Etap 3: Po 48 godzinach
Po 48 godzinach można mówić o skrajnym braku snu. Paradoksalnie po tym czasie można mieć większy problem z zaśnięciem. Myśli stają się chaotyczne i mogą pojawić się halucynacje, a poziom stresu jeszcze bardziej wzrasta. Dochodzi do osłabienia odporności organizmu.
Etap 4: 72 godziny
Po trzech dniach bezsenności częstotliwość pojawiania się mikrosnów przybiera na sile, ale zwykle nie trwają one dłużej niż kilka sekund. Pojawiają się zaburzenia świadomości i nękają halucynacje, a wszystkie wcześniejsze objawy jeszcze bardziej się nasilają. Brak snu znacznie upośledza percepcję, pojawia się też intensywne drżenie kończyn.
Etap 5: 96 godzin lub dłużej.
Po czterech dnia postrzeganie rzeczywistości jest mocno zniekształcone, a potrzeba spania staje się nie do zniesienia. Po tym czasie nie jesteśmy w stanie prawidłowo interpretować rzeczywistości, dlatego mówi się już o psychozie z powodu braku snu. Jest to niebezpieczny stan, a brak snu może prowadzić nawet do śmierci.
